15.8.2009 tarihli ve 27320 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmelik ve 9.12.2009 tarihli ve 27427 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin Tebliğ gereğince 30 özel hukuk tüzel kişisi “İşyeri Hekimliği ve İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Kurumu Yetki Belgesi” alarak yetkilendirilmiş bulunmaktadır.
Gelinen süreçte; Türk Tabipleri Birliği’nin Bakanlığımız aleyhine açmış olduğu dava ile ilgili Danıştay 10. Dairesinin Esas: 2009/16602 No’lu ve 15.03.2010 tarihli Kararı ile adı geçen Yönetmeliğin 40. maddesinde yer alan “…… veya özel hukuk tüzel kişileri…..” ibaresinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiş ve Bakanlığımıza 05.04.2010 günü tebliğ edilmiştir.
İlgili Danıştay kararı ise 8.4.2010 tarih ve 1713 sayı ile ilgili kurumlara tebliğe çıkartılmıştır.
Bu nedenle; söz konusu karar gereği kurumlara verilen “İşyeri Hekimliği ve İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitim Kurumu Yetki Belgesi” ile eğitim programlarının onayları ile ilgili işlemlerin Danıştay tarafından aksine bir karar alınıncaya kadar durdurulması gerekmektedir.
Dava ile ilgili savunmamız Bakanlığımızca yapılmış olup, Danıştay tarafından yeni bir karar verilinceye kadar özel hukuk tüzel kişilerinin eğitim programlarını durdurması gerekmektedir.
Süreçle ilgili yeni bir gelişme söz konusu olduğunda eğitim kurumları derhal yazılı olarak ve internet sayfamızda duyurulacaktır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Soru: İşyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitimini kimler ya da hangi kurumlar verir?
ÇASGEM, üniversiteler ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca yetkilendirilen kamu kurumları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, vakıf ve dernekler ile özel hukuk tüzel kişileri. Kısaca, yetki belgesine sahip her kurum verebilir, gerçek kişiler bu eğitimleri veremez.
Soru: İşyeri hekimliği kurslarına kimler katılabilir?
Türkiye’ ki tıp fakültelerinden ya da yurt dışındaki tıp fakültelerinden mezun olup, YÖK’ten denkliğini almış ve diploması Sağlık Bakanlığı’nca onaylanmış hekimler katılabilir.
Soru: Türk Tabipleri Birliğinden aldığım işyeri hekimliği sertifikası geçerli midir?
16.12.2003 tarihinden önce verilmiş sertifikalar geçerli kabul edilmektedir.
Soru: İşyeri hekimliği sertifikalarının geçerlilik süresi ne kadardır?
Geçerli sertifikalar alındıkları tarih itibariyle 7 yıl süreyle geçerlidir.
Soru: İşyeri hekimliği sertifikalarının geçerli olup olmadığını nasıl ayırt edebilirim?
Yönetmelikte de belirtildiği gibi, 16.12.2003 tarihinden önce TTB tarafından, bu tarihten sonra da Bakanlığın yani ÇASGEM’in verdiği işyeri hekimliği sertifikaları geçerlidir. Yani TTB’nin 16.12.2003 tarihinden sonra verdiği üniversitelerin de ambleminin olduğu sertifikalar Danıştay kararı, yönetmelik ve tebliği hükümleri gereği geçerli kabul edilmemektedir.
Soru: İş güvenliği uzmanlarının sertifikalarının geçerlilik süresi ne kadardır?
Belgenin alınış tarihinden itibaren yedi yıl süreyle geçerlidir. Yenileme eğitiminden sonra tekrar vize edilerek yedi yıl daha geçerlidir.
Soru: İş güvenliği uzmanlığı kurslarına kimler katılabilir?
Diplomasında mühendis ibaresi olanlar, teknik öğretmenler, fen ya da fen-edebiyat fakültelerinin fizik ya da kimya lisans mezunları ile meslek yüksekokullarının iş sağlığı ve güvenliği programından mezun olanlar.
Soru: Daha önce yani 15.8.2009 tarihinden önce Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliğinden aldığım iş güvenliği uzmanlığı sertifikası geçerli midir?
Hayır. İş güvenliği uzmanlığı, ilk defa 4857 sayılı Kanunla tanımlandığından 2004 yılından itibaren ÇASGEM tarafından verilen sertifikalar geçerlidir. Eğer, TMMOB yetki belgesi alırsa bu eğitimleri verebilir, zaten sertifika Bakanlık tarafından verilecektir.
Soru: Eğitim sonunda sınavları kim yapar?
Merkezi sınavı ÖSYM ya da Milli Eğitim Bakanlığı yapar.
Soru: Sınavlar ne kadar sıklıkla yapılır?
Bakanlığın belirleyeceği sayıda, muhtemelen yılda iki kez.
Soru: Eğitim sonunda aldığım katılım belgesi ile işyeri hekimliği ya da iş güvenliği uzmanlığı yapabilir miyim?
Hayır. Sınavdan 70 puan aldıktan sonra Bakanlığın size verdiği sertifika ile yapılabilir.
Soru: Eğitim ve sınav sonrasında alacağım sertifikayı kim verecek?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü.
Soru: İş güvenliği uzmanlarında kategori yükselmesi nasıl oluyor?
İş güvenliği uzmanlığına kabul edilecek meslek mensupları öncelikle C sınıfı sertifika sahibi olacaklar. İki yıl çalıştıktan sonra B sınıfı sertifikasını eğitim ve stajla birlikte sınavla elde edilecektir. Beş yıl çalıştıktan sonra da A sınıfı sertifikası için eğitim ve stajla birlikte sınavla elde edilebilecektir. Çalışmalar, iş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi, İSG kurul karar fotokopileri ve çalışılan yerin SGK primlerini (emekli ise SGDP) yatırdıkları ile belgelenmelidir.
Soru: İş güvenliği uzmanlığı sertifikam yok ama yıllardır bu alanda çalışıyorum, şimdi ben de C sınıfından mı başlayacağım?
Evet.
Soru: Eski yönetmelik iptal edilmeden ÇASGEM’e A ya da B sınıfı için başvurmuştum, bu konuda bir hak iddia edebilir miyim?
Hayır. Tamamen yeni yönetmelik hükümleri geçerlidir.
Soru: Sınav sorularını kim ya da kimler hazırlıyor?
Merkezi sınavı yapan kurum kim ise o hazırlar. Sınav merkezince eğitim kurumlarından da soru bankasına katkı istenmektedir. Bakanlığın bir ilgisi bulunmamaktadır.
Soru: Sınavlarda ne tür sorular çıkar?
Bakanlıkça ilan edilen müfredat programıyla anlatılan konulardan çıkacaktır.
Soru: Derslere devam zorunluluğu var mı?
Teorik derslerin % 90’nına devam zorunludur. Ancak, eğitim kurumu uzaktan eğitim yapıyorsa bu oran sistemden de takip edilir. Sanal sınıf uygulaması zorunlu olup, adaylar sanal sınıfları takip etmek zorundadır.
Soru: Staj yapacağım yeri kim belirleyecek?
Eğitim kurumu ve katılımcı birlikte belirleyeceklerdir. Staj ilkeleri ise Bakanlık web sayfasından ilan edilmiştir, ayrıca eğitim kurumlarına da yazılmıştır.
Soru: Staj yapacağım yerin bir kriteri var mı?
Evet. İşyeri hekimi adayları bir işyeri hekiminin çalıştığı yerde, iş güvenliği uzmanı adayı ise bir ş güvenliği uzmanının çalıştığı yerde 40 saat staj yapacaktır. İş güvenliği uzmanının sertifika sınıfı aranmamaktadır.
Soru: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı ÇASGEM’in verdiği sertifika ile özel sektördeki eğitim kurumlarının verdiği sertifika arasında bir fark var mı?
Hayır. Eğitimi yetkili olmak şartıyla kim verirse versin, sınavda başarılı olanlar belge alabileceklerdir. ÇASGEM, üniversite ya da özel eğitim kurumlarının verdiği eğitim ve sonundaki eğitim katılım belgesinin yasal anlamda hiçbir farkı bulunmamaktadır.
Soru: Sınavda başarılı sayılmam için kaç puan almam gerekir?
70 puan almak gerekmektedir.
Soru: TTB ve TMMOB eğitim verecekler mi?
Bakanlıktan yetki belgesi almak şartıyla verebileceklerdir.
Soru: İşyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı belgesinin geçerlilik süresi dolduğunda vize işlemleri nasıl olacak?
Yenileme eğitimlerine katıldıktan sonra eğitim kurumunun verdiği belge ile Bakanlığa başvuracaklardır. İlgili ücret yatırıldıktan sonra geçerli belgelere Bakanlıkça vize yapılacaktır.
Soru: Yedi yılın sonunda tekrar sınava girecek miyim?
Hayır. Sadece yenileme eğitimi zorunludur.
Soru: Sınavda 70 puanı alamazsam ne olur?
Sınava girdikten sonra bir takvim yılı içinde bir kez daha sınava girme hakkı bulunmaktadır. Ancak, bu hakkını kullanmayan veya iki sınavda da başarılı olamayan adaylar yeniden eğitim programına katılmak zorundadır.
